Thói quen tiêu dùng online thay đổi ra sao sau đại dịch?

Tiêu Dùng Online: Thói Quen Thay Đổi Ra Sao Sau Đại Dịch?

Tiêu dùng online đã trở thành một phần tất yếu trong đời sống hiện đại, đặc biệt sau đại dịch COVID-19. Thị trường tiêu dùng toàn cầu – trong đó có Việt Nam – đã chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ từ offline sang online. Đây không còn là một xu hướng tạm thời mà là sự thay đổi cấu trúc dài hạn trong hành vi tiêu dùng của người dân.

Thương mại điện tử, mạng xã hội, công nghệ số và trải nghiệm người dùng giờ đây là tâm điểm trong mọi quyết định mua sắm. Doanh nghiệp nào không kịp thích ứng với xu hướng tiêu dùng online sẽ dần bị loại khỏi cuộc chơi.

Hành Vi Tiêu Dùng Trước Và Sau Đại Dịch

Trước khi COVID-19 xảy ra, phần lớn người tiêu dùng Việt vẫn ưu tiên hình thức mua hàng truyền thống. Mua hàng online còn nhiều rào cản:

• Lo ngại lừa đảo, chất lượng sản phẩm
• Thói quen dùng tiền mặt (COD)
• Hạn chế trong công nghệ thanh toán và logistics

Tuy nhiên, sau thời gian dài giãn cách và gián đoạn chuỗi cung ứng, người tiêu dùng buộc phải thay đổi. Từ đó, họ phát hiện ra sự tiện lợi không thể chối cãi của tiêu dùng online: chỉ cần vài cú nhấp chuột, mọi thứ đến tận nhà.

Những Thay Đổi Chính Trong Thói Quen Tiêu Dùng Online

Sự phổ biến của thương mại điện tử

Các sàn TMĐT như Shopee, Lazada, Tiki, Sendo… ghi nhận số lượng người dùng và đơn hàng tăng vọt sau đại dịch. Người tiêu dùng không còn e dè mà chủ động tìm kiếm, so sánh, mua sắm thường xuyên qua các nền tảng này. Đây là minh chứng rõ nét cho sự phát triển vượt bậc của tiêu dùng online tại Việt Nam.

Mạng xã hội trở thành kênh bán hàng hiệu quả

Không chỉ dừng ở kết nối bạn bè, mạng xã hội giờ đây là một hệ sinh thái tiêu dùng. TikTok Shop, livestream Facebook, mini-game trên Instagram... đều là các hình thức tiêu dùng online được người tiêu dùng yêu thích.

Sự tin tưởng với người bán cũng không còn đến từ thương hiệu lớn, mà từ KOLs, Influencer hoặc người bán có tương tác thật, review thật.

Thanh toán không tiền mặt lên ngôi

Thanh toán qua ví điện tử (MoMo, ZaloPay, ShopeePay), ngân hàng số, quét mã QR đang ngày càng phổ biến. Điều này giúp giao dịch nhanh hơn, minh bạch hơn và góp phần xây dựng niềm tin người tiêu dùng với tiêu dùng online.

Tăng nhu cầu cá nhân hóa trải nghiệm

Người tiêu dùng kỳ vọng vào:

• Sản phẩm gợi ý đúng nhu cầu
• Giao diện dễ sử dụng, tối ưu điện thoại
• Nội dung (quảng cáo, email, ưu đãi) đúng thời điểm, đúng ngữ cảnh

Các thương hiệu thành công hiện nay đều ứng dụng AI, dữ liệu người dùng, hành vi mua sắm để cung cấp trải nghiệm riêng biệt cho từng cá nhân - góp phần định hình thói quen tiêu dùng online thông minh và tiện lợi hơn.

Thói Quen Tiêu Dùng Online Ảnh Hưởng Đến Các Ngành Hàng Như Thế Nào?

Sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng online không chỉ dừng lại ở phương thức mua hàng mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chiến lược vận hành của từng ngành hàng:

• Ngành thực phẩm – đồ tươi sống: Các siêu thị, cửa hàng nông sản chuyển mạnh sang hình thức đặt hàng online và giao nhanh trong ngày. Để đảm bảo trải nghiệm, họ tích hợp hệ thống theo dõi đơn hàng, cam kết thời gian giao và chất lượng sản phẩm.
• Ngành thời trang: Do khách hàng không thể thử trực tiếp, các thương hiệu đầu tư vào công nghệ AR (thử đồ ảo), livestream thời trang, và cho phép đổi trả linh hoạt nhằm tăng độ tin cậy cho tiêu dùng online.
• Ngành giáo dục – đào tạo: Việc học online bùng nổ, kéo theo sự phát triển của các nền tảng học trực tuyến, ứng dụng quản lý lớp học, thanh toán học phí không tiếp xúc… tạo nên thói quen mới trong việc “tiêu dùng tri thức”.
• Ngành chăm sóc sức khỏe – dược phẩm: Người tiêu dùng tìm kiếm các dịch vụ tư vấn từ xa, đặt mua thuốc online, theo dõi sức khỏe qua app. Đây là bước tiến lớn trong xu hướng số hóa ngành y.

Sự Bùng Nổ Của “Tiêu Dùng Qua Màn Hình”

Mua sắm qua video và livestream

Người tiêu dùng không còn chỉ đọc mô tả sản phẩm mà thích:

• Xem video review thực tế
• Xem livestream bán hàng, tương tác trực tiếp
• So sánh các lựa chọn cùng phân khúc

Điều này tạo ra xu hướng “Social Commerce” – thương mại xã hội, kết hợp giữa nội dung giải trí và tiêu dùng online.

Ưa chuộng định dạng ngắn – dễ tiếp cận

Video TikTok, reel Instagram, story Facebook… giúp thương hiệu truyền tải thông điệp chỉ trong vài giây. Người tiêu dùng sẽ quyết định mua hàng ngay nếu:

• Nội dung hấp dẫn
• Có khuyến mãi
• Người chia sẻ có độ tin cậy

Gen Z Và Tiêu Dùng Online: Làn Sóng Mua Sắm Mới

Gen Z đang trở thành lực lượng tiêu dùng có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất trong thời kỳ hậu đại dịch. Họ sinh ra cùng công nghệ, lớn lên trong thời đại mạng xã hội, nên tiêu dùng online gần như là điều hiển nhiên.

• Hành vi mua hàng nhanh – quyết định nhanh: Gen Z có xu hướng mua hàng theo cảm xúc, chịu ảnh hưởng lớn từ video ngắn, review nhanh, và yếu tố bắt trend.
• Thích cá nhân hóa – ghét quảng cáo sáo rỗng: Thế hệ này đánh giá cao trải nghiệm thật, tương tác thật. Họ mong chờ nội dung gần gũi, “có chất người”, thay vì các bài quảng cáo cầu kỳ, thiếu thực tế.
• Ưu tiên bền vững và có trách nhiệm xã hội: Gen Z không chỉ chọn mua vì rẻ – mà còn vì thương hiệu có quan điểm xã hội tích cực, bảo vệ môi trường, minh bạch thông tin sản phẩm.

Doanh nghiệp nào muốn chinh phục nhóm khách hàng này cần điều chỉnh cả nội dung truyền thông lẫn công cụ phục vụ tiêu dùng online.

Sự Thay Đổi Trong Kỳ Vọng Người Tiêu Dùng

Tính minh bạch cao hơn

Sau thời kỳ khủng hoảng, người mua trở nên kỹ tính và khó tính hơn. Họ yêu cầu:

• Công khai nguồn gốc, thông tin sản phẩm
• Hình ảnh, clip thật từ khách hàng cũ
• Đánh giá đa chiều, xác thực

Dịch vụ sau bán hàng trở thành yếu tố sống còn

Không chỉ mua hàng, người tiêu dùng còn đánh giá:

• Tốc độ xử lý khiếu nại
• Chính sách đổi trả
• Sự chuyên nghiệp khi hỗ trợ

Doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống chăm sóc khách hàng hiệu quả, có thể qua live chat, chatbot, tổng đài, hoặc trung tâm hỗ trợ trên web -  đây là phần không thể thiếu trong trải nghiệm tiêu dùng online.

Xu Hướng Mua Sắm Đa Kênh (Omnichannel)

Người tiêu dùng không còn mua sắm theo 1 kênh cố định. Họ linh hoạt hơn:

• Tìm hiểu online → mua trực tiếp tại cửa hàng
• Xem hàng offline → đặt online vì giá rẻ hơn
• Mua online → nhận tại cửa hàng để tiết kiệm phí ship

Xu hướng này khẳng định vai trò của tiêu dùng online không chỉ là kênh thay thế, mà là một phần thiết yếu trong hành trình mua sắm hiện đại. Doanh nghiệp cần tích hợp các kênh online và offline để tạo trải nghiệm liền mạch. Điều này bao gồm:

• Đồng bộ thông tin sản phẩm, giá, khuyến mãi
• Quản lý tồn kho thống nhất
• Cho phép khách hàng lựa chọn hình thức nhận hàng linh hoạt

Tác Động Tích Cực Cho Doanh Nghiệp Việt

Mở rộng thị trường không giới hạn địa lý

Nhờ online, doanh nghiệp có thể bán hàng khắp toàn quốc, thậm chí xuất khẩu mà không cần chi nhánh vật lý.

Tăng tốc đổi mới công nghệ

Đại dịch là “cú hích” khiến các doanh nghiệp Việt đầu tư mạnh vào:

• Website bán hàng chuyên nghiệp
• App thương hiệu riêng
• Tích hợp CRM, ERP, chatbot, marketing automation

Tăng trưởng bền vững nếu biết giữ chân khách hàng

Nhờ dữ liệu thu thập được từ hành vi người dùng, doanh nghiệp có thể:

• Tạo ưu đãi cá nhân
• Gửi nội dung đúng lúc
• Đưa ra quyết định marketing dựa trên dữ liệu (data-driven marketing)

Những Thách Thức Doanh Nghiệp Phải Đối Mặt

• Cạnh tranh khốc liệt trên thị trường online
• Chi phí logistics, marketing số ngày càng cao
• Rủi ro bảo mật thông tin người dùng
• Khó duy trì lòng trung thành của khách hàng nếu không liên tục cải tiến

Giải Pháp Từ MIMA: Đồng Hành Cùng Doanh Nghiệp Thời Hậu Đại Dịch

Trước sự thay đổi không ngừng của hành vi tiêu dùng online, doanh nghiệp không thể đứng ngoài cuộc. Việc xây dựng hiện diện số bài bản và tối ưu trải nghiệm khách hàng trở thành yếu tố sống còn.

Công Ty TNHH Thương Mại Dịch Vụ MIMA cung cấp hệ sinh thái dịch vụ số toàn diện, giúp doanh nghiệp bắt kịp xu hướng và phát triển bền vững trên môi trường trực tuyến.

Thiết Kế Website Chuẩn SEO – Nền Tảng Cốt Lõi Cho Doanh Nghiệp Online

MIMA chuyên thiết kế website trọn gói theo yêu cầu, cam kết:

• Giao diện đẹp mắt, tối ưu trải nghiệm người dùng
• Chuẩn SEO từ cấu trúc đến nội dung
• Thiết kế responsive – tương thích di động 100%
• Tối ưu tốc độ tải trang – tăng khả năng giữ chân người dùng
• Tích hợp form liên hệ, bản đồ Google Maps, biểu mẫu thu lead

Dịch Vụ SEO Tổng Thể – Đưa Doanh Nghiệp Lên Top Google Bền Vững

MIMA giúp doanh nghiệp tiếp cận đúng khách hàng tiềm năng thông qua:

• Phân tích từ khóa, thị trường và đối thủ
• Tối ưu nội dung, hình ảnh, tốc độ và kỹ thuật web
• Xây dựng chiến lược SEO theo ngành hàng, mục tiêu cụ thể
• Theo dõi, đo lường và điều chỉnh chiến dịch định kỳ

Thông Tin Liên Hệ:

• Công Ty TNHH Thương Mại Dịch Vụ MIMA
• Mã số thuế: 0318672839
• Địa chỉ: 31/3B ấp 43, Xã Đông Thạnh, TP Hồ Chí Minh
• Hotline: 0909 035 333
• Email: info@mimadigi.com
• Website: https://mimadigi.com/